Bahçe Süs Bitkilerinin Hastalık ve Zararlılarıyla Mücadele

yazımızın I. Bölüm’ünde tanıttığımız bahçe süs bitkilerine dadanan zararlı ve hastalıklarla zamanında, eksiksiz ve aksatılmadan mücadele edilmesi gerekmekte¬dir. Mücadele için en yakınınızdaki tarım koruma ilaçları satıcısı firmaya başvur¬manız, oradaki uzmanların tavsiye edeceği uygun tarım koruma ilaçlarını alarak uygulamanız gerekir. Doğallıkla bu uygulamada dikkate alınacak kurallar şöylece sıralanabilir: • Tam tanı konulabilmesi için bitkiden, şikâyete konu olan örnekleri alıp uzma¬na göstermelisiniz. • Bu işi mümkünse şikâyete konu olan durum ortaya çıktığı zaman, en erken dö¬nemde yapıp uygun ilacı sağlamalı ve ilacı zaman geçirmeden bitkiye uygula-malısınız. • Bitkiye uygun doğru ilacı, ambalajının üzerindeki etiket bilgilerine göre tam do¬zajında kullanmalısınız. Aksi takdirde ilaç bitkiyi yakabilir ve çevreye zarar ve¬rebilir. Bahçenizdeki süs bitkilerine tarım koruma ilacı verirken şu kurallara da uyma¬nız gerekir: • İlaçlama, ya sabahları çiy ya da kırağı ortadan kalktıktan sonra veya akşam se¬rinliğinde yapılmalıdır. • İlaçlama işi kuru, yağışsız ve sissiz havada yapılmalıdır. • Güneşli havada ilaçlama kesinlikle yapılmaz. • Rüzgârlı havada da ilaçlama yapılmaz. • İlaçlamayı yapan kişi, eldivenle ve varsa maskeyle kendini korumalıdır. ¿t. Dikkat: Tarım koruma ilaçlan kullanılmadan önce ambalaj etiketle¬ri dikkatle okunmalı, yapılan uyarılara uyulmalı; acil durumlarda Zehir Danışma Merkezi’nin parasız 0800-314 79 00 no.lu telefonuna başvurulmalıdır. (Verdikleri bu duyarlı bilgilerden ötürü Syngenta Tarım İlaçları Antalya Bölge Müdürlüğünden Sayın Murat Antmene büyük gönül borcu duyuyorum.) Sözlük Ağaç: Genellikle 5 metreden daha yüksek boylara ulaşabilen, dış görünüşüyle tacı top, pi-ramit ya da sütun biçimi alarak dikkati çeken odunsu bitkilere verilen addır. Ağaççık: Gövdeleri hemen toprak yüzeyin¬den başlayarak dallanmayan ve boyca ağaçlardan kısa olan bitkilerdir. Almaşık dizili: Bir bitkide yaprak ve çiçekle¬rin sapın iki yanında karşılıklı değil de, bir sağda bir solda bitmesi demektir. Anaç: Gelişmiş serpilmiş ağaç demektir. Bir daldırma dalını anaçtan, köklenmiş bir daldırma dalını ana kök ya da gövdeden ayırma işlemleri¬ne de anaç denmektedir. Badıç (Bakla): Baklagiller familyasındaki bit¬kilerin meyvesidir. Bu meyve, kuru ve yarılgan kabuklu olur. İki yerinden açılır ve tohumlar (ta¬neler) ortaya çıkar. Bileşik yaprak: Birden fazla yaprakçıktan oluşan yapraklar için kullanılan terimdir. Bitek: Genellikle bitkilere bol çiçek açtıran ya da bol bol ürün verdiren, organik madde yönün¬den zengin, verimli topraklar için kullanılan te¬rimdir. Bordür: Bahçelerde yaya yollarım yeşil alan¬dan ayıran ya da bahçe düzenlemelerinde yeşil ala¬nı sınırlayan, genellikle dar ve uzun alanlardır. Bürgü: Bir çiçeğin sapının dibinden çıkan basit biçimli küçük yapraklar topluluğudur. Bun¬lara çiçek yaprağı da denmektedir. Cansuyu: Çiçek fidelerinin toprakta yeni yer¬lerine dikildiğinde fıdelere verilen ilk suyun adı-dır. Çalı: Fazla boylanmayan (1-4 m.), genelde toprak yüzeyinden başlayarak dallanan odun¬su bitkilerdir. Çalımsı bitki: Aslında otsu bitki olduğu hal¬de çalı formunu alan türler için kullanılan te¬rimdir. Çelik: Bitkinin kök, gövde, sap, dal ve yaprak gibi bölümlerinden kesilen ve yeniden köklenme yeteneği taşıyan canlı parçalarıdır. Çenet: Olgunlaştığı zaman çatlayan meyvele¬rin parça halindeki yapraklarıdır. Çiftlik (Ahır) gübresi: Tarımda en çok kul¬lanılan doğal gübredir. At, inek, manda, keçi ve koyunların katı atıklarından oluşur. Buna kümes hayvanlarının ve kuşların atıkları da eklenebilir. Çöğür: Tohumundan yetişmiş ve henüz aşı¬lanmamış fidana denir. Daldırmak: Bitkilerden alınan kök, gövde, sap, dal ve yaprak parçalarının (yani çeliğin), o bitkiye uygun toprağa sokularak çoğaltılması de¬mektir. Bu işlemde, çeliklerin alt kısmı ile yap¬rakların sapı toprağa daldırılır. Erdişi (Erselik): Hem erkek hem de dişi olan çiçeğe, böyle çiçeği taşıyan bitkilere denir. Etli sulu (Sukkulent) bitkiler: Bütün dal ve yapraklarında özlü su biriktiren bitkilerdir. Funda toprağı: Ormanlarda çeşitli bitki ar¬tıklarının çürümesiyle oluşmuş topraklardır. Besin maddesi yönünden zayıf ama suyu ve ha¬vayı geçiren nitelikli olurlar. Gençleştirme budaması: Yaşlanıp üründen düşmüş ağaçlardan bir süre daha ürün alabilmek için yapılan budamadır. Halka (sarmal) dizili: Bir bitkide sap üzerin¬de art arda gelen iki yaprak arasında ayırım açı-sının sap çevresinin beşte ikisine eşit olduğu yap¬rak dizilişidir. Harç: Değişik nitelikteki toprak ya da benze¬ri maddelerin karıştırılmasıyla hazırlanmış, bitki yetiştirmeye elverişli topraktır. Havai kök: Bazı bitkilerin gövdelerinden uzayan köklerdir. Kimi süs bitkilerinde böyle köklere gübreli su verilerek bitkinin daha iyi bes¬lenmesi sağlanabilir. Hepyeşil bitki: Bütün yıl boyunca üzerinde yeşil ya da özgün yaprak renginde canlı yaprak bulunduran bitkilere denir. Herek-Herekleme: Gövde, sap, dal ve sür¬günleri doğal olarak dik duramayacak kadar za¬yıf olan bitkilerin bağlandığı sırık ve benzeri des¬teklere herek, böyle desteklenen bitkiyi bağlama işlemine herekleme denilir Hevenk: Bir sap üzerinde bir arada bulunan meyvelerin salkımıdır. Humus: Bitkisel döküntülerin (ölü yaprak, dal ve kök gibi) içindeki organik maddelerin ay-rışması ve dönüşmesi sonucu oluşan koloidal ya¬pıdaki toprak bileşenidir. Kapçık: Bitkilerde döllenmeden sonra mey¬dana gelen tohumu az ya da çok örten eğreti yap-raklardır. Kapsül meyve: Kabukları kendiliğinden çat¬layıp açılan kabuklu meyvelerdir. Karşılıklı dizili: Bitkilerde sapın üzerinde ve iki yanında yaprakların karşılıklı olarak ikişer iki-şer yer almasıdır. Kavlamak: Deri, kabuk vb.lerinin kabarıp soyularak dökülmesidir. Bir ağacın kabuğunun ince tabakalar halinde dökülmesi, olaya örnek gösterilebilir. Kayalık bahçe: Üzerinde yer yer kayalıkların, taşlı tümseklerin bulunduğu; bu gibi yerlerde ge¬nellikle dağ kökenli bodur bitkilerin yetiştirildiği süs bahçeleri için kullanılan terimdir. Kesek: Herhangi bir toprak kazma aletiy¬le topraktan koparılan ve nemli oluşu yüzün¬den yapışkanlığını koruyan az ya da çok iri top¬rak kütlesidir. Komposit (Kompost): Bahçedeki yaprak, ya¬bani ot, mutfaktaki sebze ve meyve artıkları, kül ile tahta talaşlarının karıştırılıp çürütülmesiyle yapılan ve çiftlik gübresine yakın besleyici değer¬de olan organik gübredir. Kompoze gübre: Bitkiler için ürün verimi¬ni artırıcı üç elementi (azot, fosfor ve potasyum) içeren gübredir. Kökten bölme (ayırma): Bazı bitkilerin ço¬ğaltılması ya da hasırlaşmış kök kısımlarının çı¬karılıp yenilenmesi için o türe uygun zaman di¬liminde bitkinin kökünün kürek ucuyla kesi¬lerek bölünmesi ve bitkinin parçalara ayrılma¬sı demektir. Kömeç: Bileşikgiller familyasındaki bitkiler¬de sapın genişleyip yassılaşmış ucu üzerinde bi-leşik çiçeklerin yan yana toplanarak açması de¬mektir. Loplu (Loblu): Derince yarılmış parçalı yap¬rak ya da çiçek demektir. Malçlama: Toprağı ya da bitkileri korumak üzere toprak yüzeyinin kuru ot, saman ya da plastikle (polietilen) kaplanması işlemidir. Nukus: Çok sert kabuklu, kolaylıkla açılama¬yan meyve ya da tohum demektir. Obur dal: Bir bitkinin gövdesinde ya da dal¬larının arasında süren, ürün vermeyen ve yalnız-ca bitkinin dalını sıklaştıran gereksiz dallardır. Ocak: Ekim-dikim amacıyla içine birden çok tohumu atmak ya da fideyi dikmek için toprakta açılan çukur demektir. Örnek vurgulama bitkisi: Bahçe sahiple¬rinin, ön plana çıkarmak ve güzelliğiyle gurur duymak istediği bitkilerdir. Bahçelerin en mer¬kezi, görünen yerlerine dikilirler. pH: Sörensen adlı bilimadamı tarafından ko¬nulmuş bir işarettir. Burada p, potansiyel ve H, hidrojen demektir. pH, bir ortamın asitlik-alka- lik (bazik) olma niteliğinin ölçüsüdür. Toprağın pH’ı önemlidir. Arı suda pH 7 iken, asitli or¬tamlarda 7’nin altında, bazik (alkali) ortamlar¬da 7’nin üzerinde olur. pH, genel olarak 7 ila 14 arasında değişir. Perlit (tncitaşı): Yanardağ kökenli camsı ka- yaçtır. Toprağa, havalandırma ve geçirgenlik ka¬zandırır. Piç: Bir bitkinin kökünden süren sürgün¬lerdir. Rizom: Bitkinin, toprak altında genellikle ya¬tay olarak gelişen ve besin depo eden sap ya da gövdesidir. Üzerinde pulsu yaprak ve çoğu kez saçak şeklindeki kökleri taşır. Türkçe’de rizoma kökgövde ya da köksap da denmektedir. Rüzgârkesen (Rüzgârkıran): Canlı ağaç ya da ağaççıklarla veya cansız malzemeyle (hasır, takviyeli plastik gibi) oluşturulmuş ve egemen rüzgârlara dikey olarak yerleştirilmiş az ya da çok geçirgen engel demektir. Saçakkök: Birbirinden fazla büyük olmayan ve pek çok kökten oluşan bileşik köktür. Sarmaşmak: Özellikle sarmaşık türü bitkiler¬de olduğu gibi, bir bitkinin başka bir bitkiye ya da dikine uzayan herhangi bir nesneye tutunup tırmanarak gelişmesi durumudur. Sert budama: Akdiken, gül, üzüm asması gibi bazı bitkilerde ilkbahar başlarında yapılan, nere¬deyse acımasız denecek budamalardır. Bu şekilde budanan bitki, daha çok çiçek açar ve ürün verir. Sıcak yastık: Fide yetiştirilmesinde gübrele¬rin kızıştırılması; kalorifer ya da elektrik direnç¬leriyle ısıtılmasıyla ortaya çıkan yastık (tava) tü¬rüdür. Soğuk (Kara) yastık: Bazı bitkilerin fıdeleri- nin yetiştirilmesinde kullanılan basit türden ta¬valardır. Üzerlerinde cam vb. koruyucu örtü bu¬lunmaz. Soğuklama (Soğuklanma): Bazı bitkilerin kendilerinin, kimi tohum, soğan ya da yumrula¬rın kış mevsiminde soğuk havada ya da soğuk or¬tamlarda belli süreleri geçirme gereksinimleridir. Spp. Latince olarak verilmiş bilimsel bitki ad¬larında Türkçe’deki “türler” anlamına gelir. Sülük: Bazı tırmanıcı bitkilerin, hereğe ya da benzeri desteklere tutunmasını sağlayan basit ya da dallı ipliksi organlarıdır. Sürgün: Bazı bitkilerden alınabilen ve ye¬ni bitki elde etmekte kullanılabilen köklü ya da köksüz filizlerdir. Süzek (Suyu iyi akıntılı) toprak: Suyu bün¬yesinde tutmayıp akıtan toprak tipi demektir. Kimi toprakların kendisi bu özelliği taşırken kim topraklara kaba dere kumu, perlit, funda topra¬ğı, yaprak çürüntüsü vb. maddeler katılarak top-rağa bu özellik kazandırılır. Şaşırtmak: Tohumundan yetiştirilen bitki¬lerin, daha güçlü kök, gövde ve sürgün verme¬lerini ve serbeste gelişip büyümelerini sağlamak üzere, bulundukları yerden örselenmeden sökü¬lüp başka bir toprakta daha geniş aralıklarla di¬kilmesi işlemidir. Şekil budaması: Ağaç vb. bitkilerden daha iyi ürün almak üzere bitkinin türüne ve yetiştirme amacına uygun olarak yapılan budamadır. Süs bitkilerinde bazı türlerde özel biçimler verilerek bitkinin daha hoş görünmesini sağlamak üzere şekil budamaları uygulanır. Taban suyu: Toprak altında, yüzeye yakın oluşan su birikintileridir. Taç: Bir ağaç ya da benzerinin, gövdesinin üzerinde dal, sürgün ve yapraklarıyla oluşan gü¬zel görünüşlü kütlesidir. Talkım: Her sapçığı ayrı bir çiçekle sona eren bileşik çiçek durumudur. Tm: Orta miktarlarda kum (yani % 52’den az), silt yani gevşek tortul kayaç (% 25-50) ve kil (% 7- 27) içeren topraklardır. Tınlı topraklar sertleşme¬den kolayca işlenebilir, süzek ve yumuşak olur. Torf: Bataklık bitkilerinin uzun zamanlar boyunca su altında kalarak çürümesiyle oluşmuş topraklardır. Turba (Yerkömürü): Toprak altında susever bitkilerin artıkları ile köklerinin tam çözülmemiş organik maddeler halinde oluşturdukları toprak¬lardır. Bunlar, katıldığı bahçe toprağına su tutma niteliği kazandırır. Tüp: Bitki üretiminde üzeri korumalı tava¬larda yetiştirilmiş fıdelerin içine bitkiye uygun toprağın konularak taşınmak ya da satılmak üze¬re yerleştirildiği, kara renkli, dar ve uzun naylon torbalardır. Tüysü biçimli yaprak: Aslında bileşik yaprak olan ve yaprakçıkları oluşturan minik yaprakçık- lardan meydana gelen yapraktır. Uç alma: Bir bitkinin dal ve sürgün uçlarının hafifçe kesilip kırkılarak budanmasıdır. Ürün budaması: Meyve ağaçlarından alınan ürünü artırmak için yapılan budama ve benze¬ri işlemlerdir. Vermikulit: Ilıman bölgelerde rastlanan killi mineral tipidir. Toprağa, bitkiyi besleyici özellik ve su tutma niteliği kazandırır. Yaprakçık: Bir bileşik yaprağı oluşturan çok sayıdaki yapraktan her biri. Yastık (Tava): Fide yetiştirmek üzere ince toprak ve gübreyle hazırlanmış yüksekçe yer. Kitapta Yer Alan Bitkilerin İngilizce Adları Abelya: Abelia Acemborusu: Bignonia Acıfmdık: Witchhazel Ağaçhatmi: Tree hollyhock, Tree mallow Ağaçküpesi: Flowering maple, Indian mallow, Parlour maple Ağaçminesi: Lantana Akasma: Virgin’s bower, White climbing rose Akasya: Wattle Akçaağaç: Maple Akdiken: Buckthorn Alevağacı: Pride of Barbados, Coral tree Alıç: Hawthorn, May, Ornamental thorn Altınçanı: Forsythia, Golden bell, Golden bell bush Amerikan sarmaşığı: Virgin’s creeper, American ivy, Woodbine Antepfıstığı ağacı: Pistachio tree Ardıç: Juniper Arokarya: Araucaria Atatürk bitkisi: Poinsettia Ateşdikeni: Firethorn Atkestanesi ağacı: Horse- chestnut tree Avize bitkisi: Yucca plant Avkuba: Spotted laurel Avokado ağacı: Avocado tree Bataklık servisi: Swamp cypress, Yew Bektaşiüzümü: Flowering currant, Gooseberry, Ornamental currant Biberiye: Rosemary Boyacı katırtırnağı: Dyer’s broom Çam ağacı: Pine tree Çarkıfelek bitkisi: Passion flower Çınar ağacı: Plane, Plane tree Çingülü: Chinese hibiscus, Hawaian hibiscus, Rose mallow, Rose of China Çitlembik ağacı: Nettle tree Çobandeğneği: Mile-a-minute, Russian vine Çobanpüskülü: Holly, Hulver Çorizya ağacı: Chorisia tree Dafne: Daphne Dağmuşmulası: Cotoneaster Defne: Bay laurel, Laurel, Sweet bay Dişbudak ağacı: Ash tree Dumanağacı: Smoke bush, Smoke tree Dut ağacı: Mulberry tree Elma ağacı: Apple tree Erguvan: Judas tree,Judas thorn Erik ağacı: Plum tree Eskalonya: Escallonia Feniks: Phoenix date palm Fırçaçalısı: Bottle brush Filbahar: Mock orange, Seringa, Sy ringa Fotinya: Photinia Funda: Heath, Heather Gelinduvağı: Bougainvillea, Paper flower Gelintaci: Weigela Ginkgo ağacı: Maidenhair tree Glediçya: Gleditschia, Gleditsia Göknar: Fir, Silver fir Grevil: Silk oat, Silky oat, Spider flower Gül: Rose Gülibrişim ağacı: Albizia Günnük ağacı: Liquidambar tree, Storax Hanımeli: Honeysuckle Havlupüskülü: Deutzia Hayit: Chaste tree, Agnus castus, Hemp tree Hurma: Date palm Huş ağacı: Birch tree Ihlamur ağacı: Lime tree, Linden tree Ilgın: Tamarisk îğağacı: Spindle berry, Spindle tree iğde ağacı: Oleaster tree, Wild olive, Russian olive Ispirya: Spiraea Jakaranda: Jacaranda Japonayvasi: Japanese quince, Japonica Kadıntuzluğu: Barberry Kâğıtçalısı: Paper bush Kamelya: Camellia Kanaryagülü: Jew’s mallow, Jew’s mantle Kantaron: Rose of Sharon; St. John’s wort Kartopu: Snowball bush, Viburnum Katalpa ağacı: Catalpa tree, Indian bean tree Katırtırnağı: Broom, Spanish broom Kauçuk bitkisi: Indian rub¬ber fig, Indian rubber tree, Rubber plant Kavak: Poplar Keçiboynuzu ağacı: Carob tree Kelebekçalısı: Buddleja, Butterfly bush Kısmetağacı: Clerodendrum Kızılcık ağacı: Cornel tree, Dogwood Kivi asması: Actinidia Kocayemiş: Strawberry tree, Irish strawberry Kokarağaç: Ailanthus, Tree of heaven Kurtpençesi: Potentilla, Shrubby cinquefoil Küpeçiçegi: Fuchsia Laden: Rock rose, Sun rose Ladin: Spruce Lavanta: Lavender Lavantin: Cotton lavender, Garden lavender Leylak: Lilac Ligustrum: Privet Mahonya: Mahonia Manolya: Magnolia Mazı: Arbor-vitae Meksika portakalı: Mexican orange blossom Mersin: Myrtle Meşe ağacı: Oak tree Miyoporum: Myoporum Morsalkim: Wisteria Muz bitkisi: Banana plant Mürver: Elder Nandina: Nandina, Sacred bamboo Nar: Pomgranade, Punica Okaliptüs: Eucalyptus, Gum tree Orkide ağacı: Bauhinia Ormangülü: Rhododendron Ortanca: Hydrangea Osmantus: Osmanthus Oyaağacı: Crape myrtle, Crepe myrtle Palmiye: Palm Pampaotu: Pampa grass, Tussock grass Pavlovniya: Paulownia Pieris: Andromeda, Pieris Pitosporum: Pittosporum Porsuk: Yew Sakızağacı: Mastic tree Salkımağacı: False acacia, Bastard locust tree Sarısalkım: Goldenchain, Golden rain Sarmaşık: Ivy Sedir ağacı: Cedar tree Servi ağacı: Cypress tree Sikas: Sago palm Skimmiya: Skimmia Sofora: Sophora Söğüt ağacı: Willow tree Salkım söğüt: Weeping willow Sumak: Sumach Süpürgeçalısı: Heather, Ling, Scotch heather Şakayık: Peony, Tree paeony Şeftali ağacı: Peach tree Şimşir: Box Taflan: Spindleberry Tatula: Angel’s trompet, Thorn apple Tavşankirazı: Broom Tespihağacı: Margosa, Bead tree Trabzonhurması ağacı: Chinese persimmon, Japanese persimmon, Kaki tree Turunç ağacı: Bitter orange tree, Sour orange tree, Seville orange tree Üvez: Mountain ash, Rowan tree, Service tree, Whitebeam Üzüm asması: Grape vine, Ornamental vine, Vine Yabani gül: Dog rose, Wild rose Yalancı karabiber ağacı: False pepper tree Yasemin: Jasmin Yenidünya ağacı: Loquat tree Yıldız yasemini: Star jasmine, Confederate jasmine Zakkum: Oleander Zelkova: Zelkova Zeytin ağacı: Olive tree  Abelia türleri: Abelya’lar, 13 Abies türleri: Göknar’lar (ya da Köknar’lar), 69 Abutilotı türleri: Ağaçküpeleri, 17 Acacia türleri: Akasya’lar, 20 Acer türleri: Akçaağaç’lar, 22 Actinidia türleri: Kivi asmaları, 105 Aesculustürleri: Atkestaneleri, 32 Ailanthus altissima: Kokarağaç, 107 Albizia julibrissin: Gülibrişim ağacı Ampelopsis türleri: Amerikan sarmaşıkları, 27 Araucaria türleri: Arokarya’lar, 29 Arbutus türleri: Kocayemiş’ler, 106 Aucuba japonica: Avkuba, 34 Buahinia türleri: Orkideağaçla- rı, 131 Berberistürleri: Kadıntuzlukla- rı, 89 Betulatürleri: Huş’lar, 80 Bignonia (Camp sis) türleri: Acemboruları, 14 Bougainvilleatürleri: Gelindu- vakları, 64 Buddleja ya da (Buddleia) tür¬leri: Kelebekçalıları, 101 Buxustürleri: Şimşir’ler, 159 Caesalpinia türleri: Alevağaçla- rı, 24 Callistemon türleri: Fırçaçalıla- rı, 60 Callunavulgaris: Süpürgeçalı- sı, 156 Camellia japonica: Kamelya, 91 Catalpa türleri: Katalpa’lar, 95 Cedrus türleri: Sedirağaçları, 148 Celtis türleri: Çitlembik’ler, 44 Ceratonia siliqua: Keçiboynuzu ağacı, 100 Cercis siliquastrum: Erguvan, 56 Chaenomeles (Cydonia) japoni¬ca: Japonayvası (ya da Japon- baharı), 88 Chamaecyparis türleri: Yalancı serviler, 149 Choisya türleri: Meksika porta¬kalları, 120 Chorisia speciosa: Çorizya, 47 Cistus türleri: Laden’ler, 110 Citrus aurantium: Turunçağa- cı, 166 Clematis türleri: Akasma’lar, 19 Clerodendrum türleri: Kısmet- ağaçları, 102 Cornus türleri: Kızılcık’lar, 104 Cortaderia türleri: Pampaotla- rı, 138 Cotinus türleri: Dumanağaçla- rı, 52 Cotoneastenürleri: Dağmuşmu- laları, 49 Crataegus türleri: Alıç’lar, 25 Cuppressus türleri: Gerçek ser¬viler, 149 Cuppressoparis’ler: Melez servi¬ler, 150 Cycas revoluta: Sikas, 150 Cystitus türleri: Boyacı katırtır- nakları, 97 Daphne türleri: Dafne’ler, 48 Datura (Brugmansia) türleri: Tatula bitkileri, 161 Deutzia türleri: Havlupüskülle- ri, 77 Diospyros kaki: T rabzonhurma- sı ağacı, 165 Edgeworthia crysanta (ya da E. papyrifera): Kâgıtçalısı, 90 Elaeagnus türleri: İğde’ler, 85 Ericatürleri: Funda’lar, 63 Eriobotrya japonica: Yenidünya ağacı, 173 Erythrina türleri: Alevağaçları, 24 Escallonia türleri: Eskalonya’ lar, 58 Eucalyptustürleri: Okaliptüs’ ler, 130 Euonymus japonica: Taflan’lar, 160 Euonymus türleri: Iğağaçları, * 84 Ficus elastica: Kauçuk bitki¬si, 98 Forsythia türleri: Altınçanları, 26 Fraxinustürleri: Dişbudaklar, 51 Fuchsia türleri: Küpeçiçekleri, 109 Genista türleri: Boyacı katırtır- nakları, 97 Ginkgo biloba: Ginkgo ağa¬cı, 66 Gleditsia (Gleditschia) türleri: Glediçya’lar, 68 Grevillea türleri: Grevil’ler, 70 Hamamelistürleri: Açıtındık’ lar, 15 Hedera türleri: Sarmaşıklar, 147  Hibiscus rosa sinensis: Çingülü, 43 Hibiscus syriacus: Ağaçhatmi, 16 Hydrangea türleri: Ortancalar, 133 Hypericum türleri: Kantaron’ lar, 93 Ilex türleri: Çobanpüskülleri, 46 Jacarandatürleri: Jakaranda’ lar, 87 Jasminum türleri: Yasemin’ler, 172 Juniperus türleri: Ardıç’lar, 28 Kerria japónica:Kanaryagülü, 92 Laburnum türleri: Sarısalkım’ lar, 146 Lagerstroemia indica:Oyaağa- cı, 135 Lantana türleri: Ağaçmineleri, 18 Laurus nobilis: Defne, 50 Lavandula türleri: Lavanta’lar (ya da Lavanta çiçekleri), 113 Ligustrum türleri: Ligustrum’ lar, 116 Liquidambartürleri: Günnük (ya da Günlük) ağaçları, 74 Loniceratürleri: Hanımelleri, 76 Mahonia türleri: Mahonya’lar, 117 Malus türleri: Elma’lar, 55 Magnoliatürleri: Manolya’lar, 118 Melia azedarach: Tespihağacı, 163 Morus türleri: Dut’lar, 53 Musa türleri: Muz’lar, 125 Myoporum türleri: Miyoporum’ lar, 123 Myrtus türleri: Mersin’ler, 121 Nandina domestica: Nandina, 128 Nerium oleander: Zakkum, 175 Olea europea: Zeytin ağacı, 178 Osmantus türleri: Osmantus- lar, 134 Paeonia türleri: Şakayık’lar, 157 Palmae türleri: Palmiyeler, 136 Passiflora türleri: Çarkıfelek’ler, 41 Paulowniatürleri: Pavlovniya’ lar, 139 Persea americana (grattissima): Avokado ağacı, 35 Philadelphus türleri: Filbahar’ lar (ya da Filbahriler), 61 Phoenix canariensis: Feniks (ya da Finiks), 59 Phoenix dactylifernwa:Hurma, 79 Photinia türleri: Fotinya’lar, 62 Picea türleri: Ladinler, 111 Pieris (Andromeda) türleri: Pie- ris’ler, 140 Pinus türleri: Çamlar, 39 Pistachia türleri: Sakızağaçla- n, 143 Pistachia vera: Antepfıstığı ağa¬cı Pittosporum türleri: Pitospo- rum’lar, 141 Platanus türleri: Çınar’lar, 42 Poinsettia (Euphorbia) pulcher- rima: Atatürkbitkisi (ya da Atatürkçiçeği), 30 Polygonum baldschuanicum: Çobandeğneği, 45 Populus türleri: Kavak’lar, 99 Potentilla türleri: Kurtpençele- ri, 108 Prunus cerasifera ‘Pissardii’: Erik ağaçları, 57 Prunus pérsica:Şeftali ağacı, 158 Prunustürleri: Taflanlar, 160 Púnica granatum: Nar’lar, 129 Pyracantha türleri: Ateşdiken- leri, 31 Quercustürleri: Meşeler, 122 Rhamnus catharicus: Akdiken, 23 Rhodendron türleri: Ormangül- leri, 132 Rhus türleri: Sumaklar (ya da Somaklar), 155 Ribes türleri: Bektaşiüzümleri, 37 Robiniatürleri: Salkımağaçları, 144 Rosatürleri: Güller, 71 Rosa canina:Yabani gül, 73 Rosmarinus offtcinalis: Biberi¬ye, 38 Ruscustürleri: Tavşankirazla- rı, 162 Salixtürleri: Söğüt’ler, 153 Sambucus türleri: Mürverler, 127 Santolinatürleri: Lavantin’ler, 114 Schinus türleri: Yalancı karabi¬ber ağaçları, 171 Skimmia türleri: Skimmiya’lar, 151 Sophora türleri: Sofora’lar, 152 Sorbastürleri: Üvezler, 168 Spartium junceum: Katırtırna¬ğı, 96 Spiraea türleri: Ispirya’lar, 86 Syringa türleri: Leylaklar, 115 Tamarixtürleri: Ilgınlar, 83 Taxodiumtürleri: Bataklık ser-vileri, 36 Taxustürleri: Porsuklar, 142 Thujatürleri: Mazılar, 119 Tiliatürleri: Ihlamurlar, 81 Trachelospermum (ya da Rhyncospermum) türleri: Yıldızyaseminleri, 174 Viburnumtürleri: Kartopu’lar, 94 Vitextürleri: Hayıflar, 78 Vitis türleri: Üzüm asmaları, 169 Weigela(ya da Diervilla) türle ri: Gelintaçlan, 65 Wisteria(ya da Wistaria)türle¬ri: Morsalkım’lar, 124 Yuccatürleri: Avize bitkileri, 33 Zelkova türleri: Zelkova’lar, 176 Türkçe-Latince Dizin Abelya’lar: Abelia türleri, 13 Acemboruları: Bignonia türle-ri, 14 Acıfındık’lar: Hamamelis türle¬ri, 15 Acıhayıt, Ayıt, Ayıd, Hayıd (Bkz.) Hayıt’lar, Acıportakal ağacı (Bkz.) Tu- runçağacı Adi cehri (Bkz.) Akdiken Adisarmaşık (Bkz.) Sarmaşıklar Ağaçhatmi: Hibiscus syria- cus, 16 Ağaçküpeleri: Abutilotı türle¬ri, 17 Ağaçmineleri: Lantana türle¬ri, 18 Ağıağacı, Ağıçalısı (Bkz.) Zak¬kum Akasmalar: Clematis türleri, 19 Akasya’lar: Acaciatürleri, 20 Akçaağaçlar: Acer türleri, 22 Akdiken: Rhamnus cathari- cus, 23 Aktinidya (Bkz.) Kivi asma¬ları Alacalıdefhe (Bkz.) Avkuba Alevağaçları: Caesalpinia ve Erythrina türleri, 24 Alıç’lar: Crataegus türleri, 25 Altınçanları: Forsythiatürle¬ri, 26 Altınyağmuru (Bkz.) Sarısal¬kımlar Amberparis (Bkz.) Kadıntuz- lukları Amerikanarmudu ağacı (Bkz.) Avokado ağacı Amerikan sarmaşıkları: Ampé¬lopsistürleri, 27 Amme (Bkz.) Trabzonhurma- sı ağacı, Ardıç’lar: Juniperus türleri, 28 Arokarya’lar: Araucariatürle¬ri, 29 Atatürk bitkisi (ya da Atatürk- çiçeği): Poinsettia (Euphor¬bia) pulcherrima, 30 Ateşdikenleri: Pyracantha tür¬leri, 31 Atkestaneleri: Aesculus türle¬ri, 32 Avize bitkileri: Yuccatürle¬ri, 33 Avkuba: Aucuba japónica,34 Avokado ağacı: Persea america¬na (gratissima), 35 Aylandız (Bkz.) Kokarağaç Bataklık servileri: Taxodium türleri, 36 Bektaşiüzümleri: Ribes türle¬ri, 37 Beşparmakçalısı (Bkz.) Kurt- pençeleri Biberiye: Rosmarinus officina¬lis,38 Binbirdelikotu (Bkz.) Kanta¬ronlar Boyacı katırtırnakları: Cystitus ve Genistatürleri, 97 Bugenvilla (Bkz.) Gelinduvak- ları Bulutağacı (Bkz.) Dumanağaç- ları Cennetağacı (Bkz.) Kokarağaç Cennethurması (Bkz.) T rabzon- hurması ağacı Çam’lar: Pinus türleri, 39 Çarkıfelekler: Passiflora türle¬ri, 41 Çınar’lar: Platanus türleri, 42 Çingülü: Hibiscus rosa sinen¬sis,43 Çitlembikler: Celtis türleri, 44 Çobandeğneği: Polygonum baldschuanicum, 45 Çobanpüskülleri: Ilextürle¬ri, 46 Çobantuzluğu (Bkz.) Kadıntuz- lukları Çorizya: Chorisia speciosa, 47 Dafne’ler: Daphnetürleri, 48 Dağmuşmulaları: Cotoneaster türleri, 49 Defne: Laurus nobilis, 50 Demirağacı (Bkz.) Dişbudak’ lar Dikenüzümü (Bkz.) Kadıntuz- lukları Dişbudaklar: Fraxinustürle¬ri, 51 Dulaptalotu (Bkz.) Dafne’ler Dumanağaçları: Cotinus türle-ri, 52 Dutlar: Morus türleri, 53 Duvarsarmaşığı (Bkz.) Sarma-şıklar Elmalar: Malustürleri, 55 Erguvan: Cercis siliquastrum,56 Erik ağaçları: Prunus cerasifera ‘Pissardii’, 57 Eskalonya’lar: Escallonia türle-ri, 58 Feniks (ya da Finiks): Phoenix canariensis, 59 Fırçaçalıları: Callistemon türle¬ri, 60 Fırıldakçiçeği (Bkz.) Çarkıfelek Filbaharlar (ya da Filbahriler): Philadelphus türleri, 61 Floş ipekağacı (Bkz.) Çorizya Fotinya’lar: Photinia (ya da Stranvaesia) türleri, 62 Frenküzümü (Bkz.) Bektaşiü¬zümleri Funda’lar: Ericatürleri, 63 Gelinduvakları: Bougainvillea türleri, 64 Gelintaçları: Weigela(ya da Diervilla) türleri, 65 Geyikdikeni (Bkz.) Alıç’lar Gezağacı (Bkz.) Ilgınlar Ginkgo ağacı: Ginkgo biloba, 66 Glediçyalar: Gleditsia (ya da Gleditschia) türleri, 68 Göknar’lar (ya da Köknar’lar): Abies türleri, 69 Grevil’ler: Grevillea türleri, 70 Grevilya (Bkz.) Grevil’ler Gül’ler: Rosatürleri, 71 Gülibrişim ağacı: Albizia julib- rissin, 73 Günnük (ya da Günlük) ağaç¬ları: Liquidambartürleri, 74 Güvercinağacı (Bkz.) Acıfındık Hanımelleri: Lonicera türleri, 76 Har (Bkz.) Defne Harnup (Bkz.) Keçiboynuzu ağacı Hasalban (Bkz.) Biberiye Havlupüskülleri: Deutzia tür-leri, 77 Hayıt’lar: Vitextürleri, 78 Herdemtaze (Bkz.) Tavşanki- razları Hintleylağı (Bkz.) Tespihağacı Hurma: Phoenix dactylifernwa, 79 Huş’lar: Betulatürleri, 80 Ihlamur’lar: Tilia türleri, 81 Ilgm’lar: Tamarixtürleri, 83 Işığan, Işılgan (Bkz.) Çobanpüs- külleri îğağaçları: Euonymus türleri, 84 İğde’ler: Elaeagnus türleri, 85 İpekağacı (Bkz.) Gülibrişim ağacı İsfendan (Bkz.) Akçaağaç Ispanyolleylağı (Bkz.) Oyaağa- cı Ispirya’lar: Spiraea türleri, 86 Istanbulakasyası (Bkz.) Gülibri¬şim ağacı İtburnu (Bkz.) Yabani gül Jakaranda’lar: Jacarandatürle¬ri, 87 Japonayvası (ya da Japonba- harı): Chaenomeles (ya da Cydonia) japónica,88 Japonhurması (Bkz.) Trabzon- hurması ağacı Japonmuşmulası (Bkz.) Yeni- dünya ağacı Japonsikası (Bkz.) Sikas Kadıntuzluklan: Berberístürle¬ri, 89 Kâğıtçalısı: Edgeworthia crysan- ta (ya da E.papyrifera), 90 Kamelya: Camellia japónica,91 Kanaryagülü: Kerria japóni¬ca,92 Kantaron’lar: Hypericum türle¬ri, 93 Karamuk (Bkz.) Kadıntuzluk- ları Kartopu’lar: Viburnum türleri, 94 Katalpa’lar: Catalpa türleri, 95 Katırtırnağı: Spartiumjunceum, 96 Kauçuk bitkisi: Ficus elasti- ca, 98 Kavak’lar: Populus türleri, 99 Keçiboynuzu ağacı: Ceratonia siliqua,100 Keçisakalı (Bkz.) Ispirya’lar Kelebekçalıları: Buddleja (ya da Buddleia) türleri, 101 Kerya (Bkz.) Kanaryagülü Kısmetağaçları: Clerodendrum türleri, 102 Kızılcıklar: Cornus türleri, 104 Kivi asmaları: Actinidia türle¬ri, 105 Kocayemiş’ler: Arbutustürleri, 106 Kokarağaç: Ailanthus altissima, 107 Kotonaster (Bkz.) Dağmuşmu- laları Koyunkıran (Bkz.) Kantaron’lar Köpek gülü (Bkz.) Yabani gül Kurtbağrı (Bkz.) Ligustrum’lar Kurtpençeleri: Potentilla tür¬leri, 108 Kurtpençesi (Bkz.) Çobandeğ¬neği Kurtyemezağacı (Bkz.) Katal¬pa’lar Kuşburnu (Bkz.) Yabani gül Kuşdili (Bkz.) Biberiye Küpeçiçekleri: Fuchsiatürleri, 109 Ladenler: Cistus türleri, 110 Ladinler: Picea türleri, 111 Lavantalar (ya da Lavanta çi¬çekleri): Lavandulatürleri, 113 Lavantin’ler: Santolina türleri, 114 Leylaklar: Syringa türleri, 115 Ligustrum’lar: Ligustrum türle¬ri, 116 Mabet ağacı (Bkz.) Ginkgo ağacı Mahonya’lar: Mahonia türleri, 117 Maltaeriği (Bkz.) Yenidünya ağacı Manolyalar: Magnoliatürleri, 118 Mazılar: Thujatürleri, 119 Meksika portakalları: Choisya türleri, 120 Mersinler: Myrtus türleri, 121 Meşeler: Quercustürleri, 122 Mısır palmiyesi (Bkz.) Sikas Miyoporumlar: Myoporum türleri, 123 Morsalkım’lar: Wisteria(ya da Wistaria)türleri, 124 Murt (Bkz.) Mersin’ler Muşmula (Bkz.) Yenidünya ağacı Muz’lar: Musa türleri, 125 Mürver’ler: Sambucus türleri, 127 Nandina: Nandina domestica, 128 Nar’lar: Punica granatum, 129 Nehtel (Bkz.) Defne Okaliptüs’ler: Eucalyptustürle¬ri, 130 Onbirayçiçeği (Bkz.) Gelindu- vakları Orkideağaçları: Bauhinia tür¬leri, 131 Ormangülleri: Rhododendron türleri, 132 Ormansarmaşığı (Bkz.) Sarma¬şıklar Ortanca’lar: Hydrangea türleri, 133 Osmantuslar: Osmantus türle¬ri, 134 Osurukağacı (!) (Bkz.) Kokar- ağaç Oyaağacı: Lagerstroemia indica, 135 Oyaçiçeği (Bkz.) Oyaağacı Palmiyeler: Palmae türleri, 136 Pampaotları: Cortaderia tür-leri, 138 Papazkülahı: Papaztakkesi (Bkz.) Iğağacı Parmakçalısı (Bkz.) Kurtpen- çeleri Pavlovniya’lar: Paulowniatür¬leri, 139 Pençeçalısı (Bkz.) Kurtpençele- ri Perükeçalısı (Bkz.) Dumanağaç- ları Pieris’ler: Pieris (Andromeda) türleri, 140 Pitosporum’lar: Pittosporum türleri, 141 Porsuk’lar: Taxus türleri, 142 Puroagacı (Bkz.) Katalpa’lar Pürekeçalısı (Bkz.) Duman- ağaçları Pürem (Bkz.) Funda’lar Ruskus (Bkz.) Tavşankirazları Saatçiçegi (Bkz.) Çarkıfelekler Sakızağaçları: Pistachia türleri, 143 Salkımağaçları: Robinia türleri, 144 Sarıçalı (Bkz.) Kadmtuzlukları Sarıkantaron (Bkz.) Kantaron’ lar Sarısalkımlar: Laburnum türle¬ri, 146 Sarmaşıklar: Hedera türleri, 147 Sazakağacı (Bkz.) Mersin’ler Sedirağaçları: Cedrus türleri, 148 Serviler (ya da Selvi’ler): Cuppressus, Chamaecyparis, Cuppressoparis türleri, 149 Sığla (veya Sığala) ağaçları (Bkz.) Günnükağacı Sıtmaağacı (Bkz.) Okaliptüsler Sikas: Cycas revoluta, 150 Skimmiya’lar: Skimmia türleri, 151 Sofora’lar: Sophora türleri, 152 Söğüt’ler: Salixtürleri, 153 Sulfataağacı (Bkz.) Okaliptüs’ ler Sumaklar (ya da Somak’lar): Rhus türleri, 155 Süpürgeçalısı: Calluna vulgaris, 156 Süpürgeotu (Bkz.) Funda’lar Şakayıklar: Paeonia türleri, 157 Şeftali ağacı: Prunuspersica, 158 Şimşirler: Buxustürleri, 159 Taflanlar: Prunus ve Euonymus türleri, 160 Tatula bitkileri: Datura (Brug- mansia) türleri, 161 Tavşanelması (Bkz.) Ateşdiken- leri Tavşankirazları: Ruscus türleri, 162 Tavşanmemesi (Bkz.) Tavşan- kirazları Tehnel (Bkz.) Defne Tereyağıarmudu ağacı (Bkz.) Avokado ağacı Tespihağacı: Melia azedarach, 163 Trabzonhurması ağacı: Diospy- ros kaki, 165 Turunçağacı: Citrus aurantium, 166 Üvezler: Sorbus türleri, 168 Üzüm asmaları: Vitis türleri, 169 Yabani gül: Rosa canina, 73 Yalancıakasyalar (Bkz.) Salkım- ağaçları Yalancıhurma (Bkz.) Feniks Yalancı karabiber ağaçları: Schinus türleri, 171 Yalancı sagu palmiyesi (Bkz.) Sikas Yalancıyasemin (Bkz.) Filba¬harlar Yaseminler: Jasminum türleri, 172 Yemişen (Bkz.) Alıçlar Yenidünya ağacı: Eriobotrya japonica, 173 Yıldızyaseminleri: Trachelosper- mum (ya da Rhyncospermum) türleri, 174 Yukka’lar (Bkz.) Avize bitkileri Zakkum: Nerium oleander, 175 Zelkovalar: Zelkova türleri, 176 Zeytin ağacı: Olea europea, 178